Meclis Cazibe ve Bütçe Komisyonunda, Kazanç Usul Kanunu ile Ara Sıra Kanunlarda Farklılık Yapılmasına Dair Yasa Teklifi’nin, cemevlerine ilgili düzenlemeleri içeren maddelerinin görüşmeleri sırasında ağız dalaşı yaşandı.

Komisyon Başkanı, SELIM Öğür Bingöl Saylav Cevdet Yılmayan, HDP Antalya Saylav Eksiksizlik Bülbül’ün, sakat YANLIŞSIZ Öğür Milletvekili Mehmet Metiner hakkındaki iddiasını, Metiner’i arayarak sorduğunu anlattı. Metiner’in ayrımsız göstergeç programında Suriye bağlamında değerlendirmede bulunduğunu, “Müslüman’ın zalimi üstelik mazlumu üstelik olabileceğini belirttiğini, Yezid için ‘Allah’ın laneti konusunda olsun’ ifadesini kullandığını” dile getirdiğini aktaran Yılmaz, Metiner’in, göstergeç programının kapanışı sırasında sunucunun acele etmesi dolayısıyla sürçülisan ettiğini ancak seçkin kastı olmadığını söylediğini dahi anlatım etti.

HDP İstanbul Saylav Zeynel Ilgi, Aleviler ile ilişik tıpkı asamble oluşturulacağını fakat üyelerinin kimler olacağının bilinmediğini belirterek, “Bu, Alevilere kayyum atamaktan eksantrik ayrımsız şey değil.” sözlerini gider etti.

AİHM’in Aleviler ve mecburi din derslerine ilgilendiren kararlarına uyulmadığını belirten Ilgi, Alevilerin sorunlarına, bu kesimin görüşleri alınarak çözüm üretilmesi gerektiğini belirtti. Özen, MHP Umumi Başkanı Ululuk Bahçeli’nin “cemevlerinin ibadethane olduğunu” dile getirdiğini anımsatarak, MHP milletvekilleri açısından bugün tıpkı samimilik testi yapıldığını söyledi.

DÜRÜST Öğür Manisa Saylav Amaç Aydemir, “Alevilik ayrımsız din değildir, telakki bile değildir. Alevilik benzeri kültürdür, rastgele Alevi Müslümandır.” dedi.

Aydemir’in sözlerine mugayeret milletvekilleri tepki gösterdi.

Komisyon Başkanı Cevdet Yılmaz üstelik milletvekillerinden fikirlerini dile getirirken tanımlama yapmamalarını istedi.

Hak Komisyonu Başkanı ve YANLIŞSIZ Parti İstanbul Saylav Abdullah Güler, teklifin, cemevlerine müteveccih düzenlemelerine yöneltilen eleştirileri anımsatarak, “Bu teklifi değersizleştirmeyelim, içini boşaltmayalım.” şeklinde konuştu.

“Işıklı ayrımsız ağız dalaşı yapmıyoruz”

Komisyonda elan sonradan Alevi sivil cemiyet temsilcileri, cemevlerine yönelik tensikat hakkındaki görüşlerini dile getirdi.

Alevi Vakıfları Federasyonu Genel Başkanı Haydar Kalıcı Doğan, TBMM’nin, cemevlerini ibadethane kendisine akseptans etmesini dilek etti.

Doğan’ın, Komisyona inançlarının elbet tanım edileceğini dinlemeye gelmediklerini söylemesi ve milletvekillerinden Aleviliği tanımlamaktan vazgeçmelerini istemesi konusunda Türe Komisyonu Başkanı Abdullah Güler, Doğan’a, “Asıllar bilmiyor. Buyruk verir üzere konuşuyor.” şeklinde tepki gösterdi.

Bu tam kuvvet ve ihtilaf milletvekilleri ortada konu atmalar yaşandı.

Haydar Payidar Doğan’ın, konuşmasına devam ederken, Alevilere müteveccih düzenlemenin, vergiye ilişkin ayrımsız teklifin içerisinde TBMM’ye getirilmesini eleştirmesi üstüne AK Öğür Manisa Saylav Meram Aydemir, Doğan’a, kanun teklifini küçümsediği gerekçesiyle tepki gösterdi.

Cazibe ve Bütçe Komisyonu Başkanı Yılmayan, Alevilik üzerine yüzyıllardır süren işıklı tartışmaların, Çekim ve Bütçe Komisyonunda yapılmaması gerektiğine dikkati çekerek, “Milletvekili sıfır bire bir arkadaşımızın milletvekillerine derece verir gibi konuşmasını tek kimesne kabul edemez. Sivil sosyete kuruluşu temsilcilerinden beklentimiz, fikrinizi bulutsuz ifade etmenizdir. Onu tabir edin, milletvekillerimiz üstelik ölçüm etsinler.” diye niteleyerek konuştu.

SELIM Parti Erzurum Saylav İbrahim Aydemir ise daha önceki görüştüğü Doğan’ı beyefendi ayrımsız yaşama olarak tanıdığını, Doğan’ın konuşmasının maksadını aştığını söyledi.

Doğruluk Komisyonu Başkanı Güler, Alevi sivil topluluk örgütlerinin bazılarının de canip olduğu davalarda alınan kararları inceleyerek bu konuda yapılması gerekenleri belirlediklerini anlattı. Sivas’ta Alevi canlarla büyümüş bir yurttaş hassasiyetiyle konuştuğunu dile getiren Güler, eksikliklerin olabileceğini, paye derece çalışmalar yaptıklarını, ilerleyen süreçte haddinden fazla daha asıl bir yasa noktasında aranjman umu ettiklerini kaydetti.

Güler, teklifin hazırlanmasında harcama edilen emeğin ölçüm edilmesini istedi.

Daha sonradan konuşmasına bitmeme eden Doğan, teklifin hazırlanmasında emeği geçen milletvekillerine teşekkürname ederek, AİHM’in cemevlerine yönelik kararlarının yasalı namına dikkate alınmasını arzu etti.

“Cemevlerinde tiyatro oynanmayacak”

Alevi Dernekleri Federasyonu Genel Başkanı Cesamet Fırat, tıpkı zamanda Alevi dedesi olduğunu belirterek, cemevlerinin, Alevilerin ibadethaneleri olduğunu vurguladı. Fırat, “Cemevlerinin ibadethane yerine kabul edilmesini istiyoruz.” dedi.

İYİ Fırka Erzurum Milletvekili Muhammet Naci Cinisli, “Cemevlerinin faturalarının ödenmesinin Ilmek İşlerinden Kültür Bakanlığına alınması aslında cemevlerinin dini tapınak olmaktan aynı hars merkezine indirgenmesi anlamına geliyor.” sözlerini harcama etti.

MHP Konya Mebus Mustafa Sahtekâr, MHP Genel Başkanı Oran Bahçeli’nin dile getirdiği üzere partisinin da Aleviler gibi cemevlerini ibadethane namına gördüğünü kaydetti. Sahtekâr, “Teklifle cemevleri yasaya giriyor. Esasen inhina niteliğinde aynı düzenlemedir.” değerlendirmesinde bulundu.

Kalaycı, düzenlemenin eksiklerinin tamamlanabileceğine üstelik işaret etti.

CHP Malatya Mebus Ege Ağbaba, teklifin, Aleviler’in yıllardır dile getirdiği “değer vatandaşlık” talebini karşılamadığını söyledi. Ağbaba, “Cemevlerinde temaşa oynanmayacak, dinleti verilmeyecek. Bu insanlar yüzyıllardan beri yaptıkları kadar cemevlerinde ibadetlerini yapacak. Cemevleri hudayinabit olarak firez evine dönüştürülmeye çalışılıyor.” ifadelerini kullandı.

Ağbaba, Alevilerin sorunlarının çözümü üzere yarkurul kurulmasını de dilek etti.

Komisyonda teklifin maddeleri üzerindeki görüşmeler sürüyor.