Burdur’un Çavdır ve Gölhisar ilçelerinde seralarda üretilen, sergen ömrü ve lezzetiyle öne sâdır yayla domatesi, Balkanlar ilkin başlamak için bir nice ülkeye ihraç ediliyor.
Batı Toroslar’ın eteklerinde tahminî 25 yıl geçmiş 1400 rakımlı Söğüt beldesi ile bin rakımlı Gölhisar’da üretimine başlanılan sıçandişi altı yayla domatesi, zaman 10 bin dekarlık alana yayıldı. Yılda averaj 260 bin titrem nişane elde edilen plato domatesinde, hasat dönemi başladı.
Bölgede mütemadi arasındaki kıvılcım farkının fazla olmasından çevre dayanabilen ve içimli olduğu belirtilen plato domatesi, daraç içi ve sıkı dışından ilişki görüyor.
Dört ay süren hasat döneminde “ongun ekincilik” uygulamasıyla Söğütlü ve Gölhisarlı çiftçilerin ürettiği domatesin iri bölümü, Rusya ile Balkan, Gündüz Feneri ve Kafkas ülkelerine ihraç ediliyor.
Antalya, Fethiye ve Denizli karaca yolları üzerinde bulunan Söğüt ile Gölhisar, domates hasadında mevsimsel işçi toprak kayması da alıyor.
“Lezzette, aromada, raf ömründe aynı numarayız”
Söğüt Acayip Şeş Göveri Yetiştiricileri Müstahsil Birliği Başkanı Cengiz Gencer, AA muhabirine, toplanmaya başlanan plato domatesinin mübarek ve içimli olduğunu söyledi.
Seralarda hasat telaşı yaşandığını ifade fail Gencer, hasat başında fiyatların istedikleri düzeyde olmadığını ancak ihracatın başlamasıyla yüzlerinin güldüğünü dile getirdi.
İlk ihracatın Yunanistan, Bulgaristan ve Romanya’ya gerçekleştiğini anlatan Gencer, “Ortalık hareketlendi. Bir Nice ülkeden arzu almaya başladık. İnşallah üreticimiz emeklerinin karşılığını alır.” dedi.
Gencer, yayla domatesi denildiğinde Söğüt domatesinin akla geldiğini kaydetti. Domatesin sıkı dışındaki marketlerde de yerini almaya başladığını aktaran Gencer, şunları kaydetti:
“Burdur yerine plato domatesinde kalitede, lezzette, aromada, sergen ömründe aynı numarayız. Balkan ülkeleri domatesimizin lezzetini aldı, aromasını tattı. İhracatçılar dahi ince raf ömrü ve lezzetinden dolayı tercih ediyor. Domatesimiz aranan bire bir işaret oldu ancak ihracat bu mevsim az buçuk geç başladığından hasadın önce zamanlarında maliyetimizin altında ürünü bağırsak piyasaya verdik. Bu aralar toparlanma başladı.”
“Organik üretimde korkulu çalışmalarımız var”
Gölhisar Sera Üreticileri ve Yetiştiricileri Derneği Başkanı Kadir Özmil, ihracata akla yatkın domates çeşitlerini ürettiklerini bildirdi.
Her güzeşte yıl kendilerini geliştirdiklerini, imdi irade gören ürünlere yöneldiklerini vurgulayan Özmil, “Birinci Sınıf, içimli iz üretiyoruz. Gönül rahatlığıyla kimyevi deva kullanmadan istihsal yapıyoruz. Organik üretimde ağır çalışmalarımız var. ‘Tuta zararlısı’ ve sair zararlılara karşı, dirim bilimsel mücadele ediyoruz. Dokuncasız haşere kullanarak domates güvesine cebin sükse sağladık.” diyerek konuştu.
“Siparişlerimiz ciddi”
İhracat fail aynı firmanın sorumlusu Kapalı İrfan, layenkati fiilen Romanya’ya, Yunanistan’a mülk yetiştirdiklerini anlattı.
Çoğu kadınlardan oluşan işçiler tarafından domateslerin toplanıp paketlendiğini dile getiren İrfan, siparişlerin kırıcı olduğunu rapor etti.
İhracatçı Reşat Çangara bile Balkan ülkelerinin yanında Rusya, Gürcistan ve Azerbaycan’a bile yayın gönderdiklerini söyledi.
Bölgenin domatesinin bellik haline gelmesini arzuladıklarını tamlayan Çangara, “Aroması iyice, içimli. Bunu benzeri tadan bire bir domatesten istiyor. Gülgûn domatesin kilosu 9-10 teklik, al domates 7-8 teklik civarında.” dedi.
