Oluz Kurgan kazılarında Herodot’u yanıltan sezme: “Pers yolu, ateşgede ve dinsel kompleksle karşılaştık”

AMASYA – Amasya’daki Oluz Kurgan kazıları ‘tarihin babası’ olarak aşina antik tarihçi Herodot’un Perslerle ilişik aktardığı ‘ibadethane bilmedikleri’ bilgisinin bilakis buluntulara hayal oldu.

Kazılarda 2 bin 500 almanak Pers yolu, Küçük Asya’da ilk defa kâin ateşgede ve çokça sütunlu ibadethane gibi dinî kompleksle karşılaşıldı. Oluz Kurgan Kazı Başkanı Prof. Dr. Oran Dönmez, bu durumun Persleri ibadethane bilmedikleri ve ibadetlerini yalınlık havada özne aynı medeniyet olarak anlatan Herodot’un aktardıklarıyla örtüşmediğini söyledi.

2 bin 500 yıllık Pers yolu ve dini karambol

Bu yıl 16. sezonuna giren kazıların adeta tarihe kandil tuttuğuna değinen Prof. Dr. Dönmez, “Herodot Perslerin tapınak bilmediklerini, heykel, sunak yapmadıklarını ve ibadetlerini açık havada yaptıklarını anlatıyor. Oluz Höyük’ten elde ettiğimiz bilgiler Perslerin ihtimal Rum kültürünün bile etkisiyle bu arada dinlerine ayrımsız mimari kimlik kazandırdıklarını, çok karambol tıpkısı tapınak yaptıklarını, ayrıca ibadethane ve ilmek sisteminin bile bugünkü tek tanrılı dinlerin dahi prototipini oluşturacak kadar çok özelliğe cemaat olduğunu bize gösteriyor” diye konuştu.

Oluz Kurgan’ün temas katmanı tıpkı betik sayfası kabilinden

Bu yıla büyüklüğünde 10 yan saptadıklarını Oluz Höyük’ün rastgele katmanının benzeri tezkere sayfası gibi arkeolojik kimlik kazandırdığını vurgulayan İstanbul Üniversitesi Kazı Bilimi Bölümü Akademisyen Prof. Dr. Mehabet Dönmez, “Imdi ak Oluz Höyük yardımıyla Amasya’da Pers, Frig, Eti dönemi var diyoruz. Bunları sivil, dinî bulgularla, anıtsal mimari kalıntılarla ortaya koyuyoruz” dedi.

Mevcut bin almanak Türk mezarlığı ile Kırgızistan’daki mezarlar analog

Malazgirt Savaşı’ndan kısaca 100 yıl önce Mutedil Asya’dan Rum’ya mevrut avangart Türklerin mezarlarını Oluz Höyük kazılarında bulmalarının arkası sıra süren çalışmanın enteresan sonuçlar ortaya koyduğuna meni eden Cesamet Dönmez, “Bulunan bin yıllık Türk mezarlığı ile Kırgızistan’daki Suttuu-Kaynak mezarlığı ile Oluz Kurgan’teki mezarlar hem tarihî çağ, hem üstelik ölmüş defnetme gelenekleri açısından birbirlerine çok benziyorlar” şeklinde konuştu.

Dönmez, kazı projesine cevaz ve bindi veren Ekin Varlıkları ve Müzeler Umumi Müdürlüğü ile ulama sağlayan Türk Ruz Kurumu, Amasya Valiliği ve Amasya Belediyesi’ne teşekkür etti.