Sosyal Düzenlilik Kurumu (SGK) Van İl Müdürlüğü eliyle kayıt dışı ile uğraş konusunda bilgilendirme toplantısı düzenlendi.
Van Serbest Sayman Finansal Müşavirler Odasında (SMMMO) düzenlenen toplantıya; SGK İl Müdürü Abidin Göksoy, SMMMO Başkanı Yakup Örenci, Türkiye İş Kurumu (İŞKUR) ve Tezyifkâr ve Orta Ölçekli İşletmeleri Ihya ve Terviç İdaresi Başkanlığı (KOSGEP) yetkilileri ile erkin muhasebeci mali müşavirler katıldı. Toplantıda konuşan SGK İl Müdürü Abidin Göksoy, çalışanların sosyal düzenlilik sistemine karışma olmalarının türe ve tıpkı zamanda ayrımsız mecburiyet olduğunu tabir ederek, çalışmaya başlayan herkesin kanunen toplumsal güvenlik sistemine dahil tutmak zorunda olduğunu söyledi.
Çalışanların kanunen bu hakkın hesabına getirilip getirilmediğini işverenden isteme hakkına ve yerine getirilmediği takdirde dahi kanuncu yollara başvurma hakkına eş olduğunu vurgulayan Göksoy, “İşverenler açısından de, ister kendisini icap beraberinde çalıştırdığı kişileri Sosyal Güvenlik Kurumuna tercüme etmek zorundadır. Sosyal güvenliğin bu aşama önemli ve rüçhan olmasına rağmen, maatteessüf vatandaşlarımızın tıpkısı kısmının sosyal güvencesi bulunmamaktadır. Sigortasız etkin kişiler; hareket kazası, patika hastalığı, hastalık ve üvey anne sigortası çerçevesinde sağlanan bir nice yardımdan yararlanamamakta; emeklilik, terslik aylığı, hisse senedi göremezlik karşılık ve gelirleri, işsizlik ödeneği, kıdem ve ihbar tazminatları kabil çalışanlara sağlanan birçok kanuni haktan mahrum kalmaktadırlar. Antrparantez bu şekilde çalışanların sadece kendileri değil, eş bireyleri dahi ahiret yolculuğu aylığı, hisse senedi göremezlik geliri kabil haklardan yararlanamayarak kıygın olmaktadırlar. İşverenler açısından baktığımızda ise araç dışı istihdam, nazik ölçüde nahak rekabete sebep olmakta ve konuşu işleyişi pahal etkilemektedir. Ayrıca vasıta dışı istihdama başvuran işletmelerin yapılan denetimler ve tespitler sonucu efdal tutarlarda yönetsel mülk cezasıyla karşılaşma veya iş yerlerinin kapanması riski mevcuttur. Örneğin hemen 1 işçiyi 1 dönüş dahi sigortasız çalıştırdığı tespit edilen işverenin ödeyeceği sunu beş altı idari para cezası 12 bin 942 TL’dir. Ayrıca bu çalışmaya ilgilendiren prim rötar cezası ve faiziyle gelişigüzel tahsil edilmektedir” dedi.
“Aynı işçiyi 6 ay boyunca sigortasız çalıştırmanın maliyeti, ödeyeceği primin kısaca 10 allahsız”
Sigortasız iştirakçi çalıştırmanın, sigortalı çalıştırmaktan haddinden fazla daha kibar ve riskli olduğuna dikkat çeken Göksoy, “Tıpkısı işçiyi 6 ay boyunca sigortasız çalıştırmanın maliyeti, ödeyeceği primin kısaca 10 katıdır. Kayıt dışı çalışmanın tespiti halinde üstelik bu işverenler muhtemelen bir müddet teşvikten birlikte yararlanamamaktadır. Ayrıca sigortasız işçinin ilçe geçirip çalışamaz duruma gelmesi ya da vefatı halinde sigortalıya ve yakınlarına yapılacak bütün masraflar, ödemeler işvereninden irade edilmektedir. Pusat dışı istihdamın kamu yönetimi yani ihtişam açısından birlikte berenarı inatçı etkileri söz konusudur. Mefret ölçüde prim ve idrak kaybına sebep olmakta, etkin-mütekait dengesini bozarak toplumsal güvenliğin sürdürülebilirliğini tehdit etmekte, dirimlik dağılımı ve hakikat dağılımında etkinliğin bozulmasına neden olmaktadır. Kayıt dışı temadi tihdam devlet yerine hepimizin sorunu ve içtimai güvenliğin sürdürülebilirliğini damarı bozuk etkilemekte, ati kuşakları da tehlikeye sokmaktadır. Kayıt dışı ile mücadelenin biricik başına Sosyal Asayiş Kurumunun çalışmaları ile çözülmesi gibi gözükmemekte, başka kurumların, sivil topluluk örgütleri özellikle gelmek için ilişkin tekmil kesimlerin desteği ile olacaktır” ifadelerini kullandı.
Van’ın üstelik elektronik bildirim (e-ihbarname) sistemine karışma olduğunu belirten Göksoy, “Bu uygulamanın işverenlerimize iletilmesi ve sistemin oturması amacıyla serbest muhasebeci mali danışman arkadaşlardan katkı bekliyoruz. Bire Bir değişik hususta, emeklilerin 4/a statüsünde çalıştırılmasında, girişlerinin 2 kodu ile yapılmaması dolayısıyla maaşlarının kesilmesine neden olunmaktadır. Emeklinin, ‘Sosyal Güvenlik Bindi Primi’ne tabi olacak şekilde girişlerinin yapılmasına dikkat edilmesi gerekir” diyerek konuştu. – VAN
