Türkiye’nin en efdal rakımda kâin siperleri Tarihi Sit Alanı olarak tescillendi
Artabel Gölleri Tabiat Parkı sınırlarındaki koruma, oyuntu ve farklı çarpışma kalıntıları Tarihi Sit Alanı oldu
Gümüşhane’de Deveboynu Siperleri’nin arkası sıra Artabel Gölleri Tabiat Parkındaki düz 2.Tarihi Sit Alanı oldu
GÜMÜŞHANE Gümüşhane’de Türkiye’nin yer faziletli rakımdaki siperlerinden birisi olan Artabel Gölleri Zevk Parkında dulda ve farklı cidal kalıntılarının yer aldığı 4,5 milyon metrekarelik düzlük tarihi sit alanı adına tescillendi.
Ekin ve Turizm Bakanlığı, Trabzon Hars Varlıklarını Esirgeme Kesim Müesses, 7433 mahdut kararıyla Torul ilçesi sınırlarındaki Artabel Gölleri Gusto Parkı sınırları içerisinde bulunan alanı 2863 mahdut Ekin ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kanunu kapsamında “Tarihi Sit Alanı” yerine tescilledi. Kararda 1913-1917 yılları ortada 3.Ordu Komutanlığı Alay ve Tümenlerine bağlı birliklerin savaştıkları şehit mezarı, esirgeme, araba yolları, fırın kabilinden unsurların yer aldığı Artabel Gölleri Tabiat Parkı ve komşu parselde kâin Giresun’un Alucra ilçesi Yeşilyurt köyü sınırlarında bulunan karargah kalıntılarının milli sıra ve askeri harp tarihi açısından makro olaylardan 1916 yılında Osmanlı-Moskof kuvvetleri arasındaki muhabereler yaşanmış olmasından âlem sınırları belirlenen alanın Tarihi Sit Alanı yerine belirlendiği tabir edildi.
Torul ilçesi sınırlarındaki Artabel Gölleri Gusto Parkının 3 bin 149 metre rakımlı zirvelerinde 1916-18 Rus işgali döneminden mütezayit himaye, şehitlik, karargah ve yolların tescili için Gümüşhane Valiliğinin talebiyle Trabzon Ekin Varlıklarını Siper Bölge Müesses Müdürlüğünden Arkeolog ve Hanek Tarihi Uzmanından oluşan astronomi konuyu yıllar geçmiş gündeme getiren gazetecilerle ve Natür Siper ve Milli Parklar ekiplerinin rehberliğinde geçtiğimiz aylarda alanda ışık, video, rütbe ve koordinatlar alarak raporlar hazırlamıştı. Toplam 5 bin 859 hektarlık alana topluluk ve 1998 yılında beğeni parkı zar edilen ve Gümüşhane’nin çatısı olarak nitelendirilen Artabel Gölleri Gusto Parkı, yamaçlarının herhangi bir yerinden buz kabil cari suları, gürül gürül çağlar dereleri, şelaleleri ve 20’den aşkın buzul gölüyle ışıkla suyun buluştuğu zirve ve ölmeden geçmiş görülmesi gereken kayran olarak biliniyor.
Alanda düzlük alan martir kabri ve bulunduğu bölgenin müstacelen altında düzlük alan “Ahtabur” gölüyle ait anlatılan hikaye şu şekildeydi: “Gümüşhane bölgesinin Ruslar vasıtasıyla işgal edilmesinin peşi sıra, işgale karşı devletin gönderdiği bir saf er akşam yürüyüşü sırasında bu gölün dip kısmından geçe hepsi yamaçtan düşerek boğulur. Sabah olduğunda zümre komutanı olayı hassas ve bölgeye dirimsel. Gördüğü manzara gölün yüzündeki er şapkalarıdır. Beddua taburum, kargış taburum diye niteleyerek ağlar. Bölgenin adı üstelik çıktı Ahtabur olarak kalır.”
Yeni tescille birlikte Gümüşhane’de Tarihi Sit Alanı sayısı dahi 2’ye artık. Daha önceki Osmanlı-Zalim Savaşı’nda geçer siperlerin bulunduğu form ilçeye bağlı Berduş ve Yağlıdere köyleri sınırlarında 3 kilometrelik alandaki 100’ün üstünde Deveboynu Siperlerinin olduğu nahiye “tarihi sit alanı” kendisine tescillenmişti.
