2022 yılına ilişik zirai bindi ödemelerine ait Reisicumhur Kararı, Resmi Gazete’bile yayınlandı. Buna göre; Türkiye Ekincilik Havzaları Istihsal ve Tutma Modeli kapsamında buğday, arpa, çavdar, yulaf ve tritikale amacıyla dekar başına 75 lirası süt, 46 lirası basılmış kalkmak üzere 121 liralık destek sağlanacak. Gözyaşı öz üreticilerine kilo başına verilecek prim ödemesi 13 kuruştan 30 kuruşa yükseltildi. Uzvi basılmış ve uzvi ekincilik ile bereketli tarım desteklerinde ise artım yapılmadı. Bindi ödemeleri 2023 yılında yapılacak.
“2022 Yılında Yapılacak Zirai Desteklemeler ve 2023 Yılında Uygulanacak Matbu ve Sertifikalı Yavru Kullanma Desteklerine İlişkin Cumhur Reisi Kararı”, Resmi Gazete’da yayınlandı. Karar, 1 Ocak 2022 tarihinden laflamak üzere zaman itibariyle yürürlüğe girdi.
Buna göre, Maraba taşıt Sistemi’ne (ÇKS) karışma olan çiftçilere dekar başına buğday, rüşvet, çavdar, yulaf ve tritikale için 75 lirası motorin ve 46 lirası matbua tevessül etmek amacıyla bütün 121 lira bindi verilecek.
EN FAZILETLI IFA PAMUK VE ÇELTİKTE
Dekar başına bildirme faziletkâr destek ödemesi pamuk ve çeltikte olacak. Buna bakarak, iğ ve çeltik üretenlere dekar başına 250 liralık motorin ve 21 teklik matbua desteği doğmak için toplamda 271 liralık; nohut, arık fasulye ve yasmık üretiminde dekar başına 75 teklik motorin ve 21 lira tezek desteği girmek amacıyla 96 lira; kumpir ve soya fasulyesi üreticilerine dekara 125 lira süt ve 21 liralık tezek tutmak amacıyla 146 liralık; etraf ayçiçeğinde dekara 88 liralık motorin ve 21 teklik matbu desteği atılmak amacıyla toplam 109 teklik destek ödemesi yapılacak.
Dane akdarı ve fındık ve sair ürünlerde motorin desteği dekara 62 lira, gübre desteği 21 teklik doğmak amacıyla 83 liralık, kanolada dekara 88 teklik mazot ve 21 liralık tezek desteği başlamak üzere mecmu 109 liralık, aspir amacıyla dekara 76 teklik süt ve 21 lira basma oluşmak için 97 teklik destek ödenecek.
Kuru soğan, yaş çay ve zeytinde dekara 63 teklik motorin ve 21 teklik gübre olmak için 84 liralık, ağızotu bitkilerinde dekara 94 teklik mazot ve 21 teklik basma desteği ile 115 lira destek ödemesi yapılacak.
NADAS İÇİN DEKAR BAŞINA 38 LİRA SÜT DESTEĞİ SAĞLANACAK
Tarım destekleri kapsamında nadasa bırakılan arazilere de destek sağlanıyor. 2022 yılı destekleri kapsamında, nadasa bırakılan tarım arazileri için 38 teklik motorin desteği verilecek.
ORGANİK MATBU DESTEĞİ ARTMADI
İlk defa 2019 yılında ödenmeye başlanan ceberut organik-organomineral basma desteği kapsamında uzvi gübre kullanan çiftçilere verilen bindi miktarı değişmedi. Örgensel basılmış kullanan çiftçilere 2022 üretim yılı için dekara 20 teklik bindi ödenecek.
TOPRAK ANALİZ DESTEĞİ 40 LİRADAN 50 LİRAYA ÇIKTI
Arazi Analiz Desteği, asgari 50 dekar ve gövde tarım arazilerinde, arttırma gelişigüzel 50 dekara büyüklüğünde aynı analiz için Tarım ve Orman Bakanlığı’nca yetkilendirilmiş Arazi Analiz laboratuvarlarına analiz başına güzeşte sene 40 lira olan destek 50 liraya çıkarıldı.
ORGANİK TARIMDA BINDI ARTIŞI YOK
Üç kategoride ödenen uzvi ekincilik desteğinde seçme çoğalma yapılmadı. Bir Numara kategoride ferdî iz sertifikası ile üretim yapanlara güzeşte sene olduğu kadar dekara 100 lira, ayrımsız kategoride yetiştirici grubu işaret sertifikasıyla istihsal yapanlara 50 liralık ödenecek. İkinci kategoride bireysel iz sertifikasıyla istihsal yapanlara 40, takım sertifikasıyla istihsal yapanlara 20 lira, üçüncü kategoride ise dekara 10 liralık destek ödenecek.
İYİ TARIM DESTEĞİNE ARTIŞ YAPILMADI
İyi tarım desteklerinde birlikte her artım yapılmadı. Sabık yıl olduğu üzere iyi tarım uygulamalarında dekar başına 150 lira ile 10 teklik ortada mütebeddil oranlarda bindi ödemesi yapılacak. Arıcılık Araç Sistemi ve Uzvi Ekincilik Bilgi Sistemi’ne kayıtlı, organik statüde kâin kovanlar üzere katışıksız yetiştiriciliği yapan çiftçilere kapçık başına 15 lira bindi verilecek.
ZEYTİN REHABİLİTASYONU DESTEĞİ DEKAR BAŞINA 100 LİRA
Fındık üreticilerine kayran bazlı sağlık desteği kapsamında, belirlenen yerlerde yapılan üretimde dekara 170 lira yerine ödenecek. Kalpsiz organik-organomineral tezek desteği kapsamında dekara 20 liralık destekleme ödemesi yapılacak. Anadan Görme zeytin bahçelerinin rehabilitasyonu desteği kapsamında dekara 100 liralık bindi verilecek.
AYIRT ÖDEMESİNDE 18 ÜRÜNDEN TAKKADAK GÖZYAŞI ÇAY DESTEĞİ ARTTI
Fark ödemeleri kapsamında belirlenen havzalarda yetiştirilecek mahsulat için verilecek destekler birlikte tayin edildi. Buna bakarak, 2022 istihsal yılında prim desteği adına adlandırılan fark ödemesinde 18 üründen yalniz gözyaşı çay desteği 13 kuruştan 30 kuruşa çıkarıldı. Ayrıksı ürünlerde destek artışı yapılmadı. 2020 ve 2021 istihsal yılında olduğu kabil 2022 yılında bile ortalık gündöndü, cılız fasulye, nohut, mercimekte kilo başına 50 kuruş bindi verilecek. Kütlü pamukta kilogram başına 110 kuruş, soyada 60, kanolada 80, aspirde 55, dane mısırda 3, buğday, arpa, çavdar, tritikale ve çeltikte 10 kuruş, zeytinyağında 80 ve kuş yemi zeytinde 15 kuruş tutma primi ödemesi yapılacak.
SU SIKINTISI OLAN BÖLGELERDEKİ ÜRETİME AYIRT ÖDEMESİNE İLAVE YÜZDELIK 50 BINDI ÖDENECEK
Bu arada, su kısıtı olan bölgelerde nohut, yasmık ekenlere verilen ayırt ödemesine arttırma yüzde 50 destek ödenecek. Damlama sulama ile sulanan alanlar aut dane mısıra destekleme ödemesi yapılmayacak.
HAVZA DIŞINDA ÜRETİM YAPANLARA BINDI YOK
Reisicumhur Kararı mucibince, Türkiye Ekincilik Havzaları Istihsal ve Terviç Modeli kapsamında desteklenen ürünlerin havza dışında yetiştirilmesi durumunda belirlenen ürünlere motorin, basılmış, fark ödemesi, dar içi sertifikalı döl yararlanma, yem bitkileri ve fındık kayran bazlı sağlık desteği verilmeyecek.
YEM ÜRETİCİLERİNE HASAT KAYDIYLA DESTEK SAĞLANACAK
Tarım Havzaları Istihsal ve Destekleme Modeli kapsamında ağızotu bitkileri desteğinde ÇKS’ye kayıtlı arazileri üzerinde kaba ağızotu tarh etmek amacıyla çokça almanak ve yegâne almanak yemleme bitkileri ekimi fail üreticilere ürünü hasat etmeleri kaydıyla destek sağlanacak.
Yem bitkileri istihsal desteği, dekar başına oluşmak üzere korunga için 90 lira, bir tane yıllık ağızotu bitkileri üzere 60 lira, silajlık ekilişler (yapışkan/sıska) amacıyla 60 teklik, bileşimli çayır mera amacıyla 150 liralık, haddinden fazla almanak ağızotu bitkilerinde kalıntı olanlar için 90 teklik, kuru olanlar üzere birlikte 40 teklik ve silajlık ekilişler için 100 lira olacak.
Yer şeş sularının yetersiz seviyede ve su kısıtı olduğunun Tarım ve Orman Bakanlığı’nca tayin edildiği havzalarda bu yıl ekilen yemleme bezelyesi, fiğ, Macar fiği, burçak ve mürdümük amacıyla ağızotu bitkisi desteğine ilave yüzdelik 50 bindi verilecek.
BUZAĞI BAŞINA 500 LİRA BINDI
Hayvancılık alanında, programlı aşıları tamam, 4 kamer ve üst yaşta, ilkine buzağılama yaşı yeryüzü çok 960 ahit yahut son iki buzağılama arası en aşkın 600 dönüş olan ineklerin doğan buzağıları üzere hayvan başına 500 teklik destek sağlanacak.
Ağrı, Ardahan, Artvin, Bayburt, Bingöl, Bitlis, Elazığ, Erzincan, Erzurum, Giresun, Gümüşhane, Hakkari, Iğdır, Kars, Muş, Kargaşa, Rize, Sivas, Şırnak, Trabzon, Tunceli ve Van’birlikte doğan buzağılar üzere arttırma 200 teklik ödenecek.
Döl Kontrolü Protokolü kapsamındaki boğalardan, protez tohumlama sonucu doğan buzağılara ilave 100 teklik bindi ödenecek.
Buzağı destek şartlarını karşılayan buzağı başına ödeme ünite miktarlarının 20 başa kadar hep, 21-100 başa kadar yüzdelik 75’i, 101-500 mebde amacıyla yüzde 50’si ödenecek.
DİŞİ MANDALAR İÇİN 500 LİRA BINDI
Dişi mandalar üzere 500 liralık, üs kütüğüne kayıtlı alımlı mandalar için ilave 300 teklik, programlı aşılarının tamamlanması kaydıyla 4 kamer ve üzeri malaklar üzere 500 teklik, asıl kütüğüne mukayyet malaklar üzere da arttırma 300 teklik, eğreti tohumlamadan doğan malaklara ayrıca ilave 500 lira bindi ödenecek.
Islah gayeli benzin mazruf analizi yapılan ve bakanlıkça belirlenen benzen nitelik kriterlerini sağlayıcı protez tohumlamadan doğan temiz sütçü yahut şişko soy beher kaşalot üzere 100 liraya kadar destek verilecek.
En beş altı 1 kafa, yer fazla 50 ser düve (camız karışma) alımına dahi bakanlıkça belirlenecek düve bedelinin yüzde 40’ı sıkı süresince doğmuş ve düve merkezlerinden realizasyon edilen düvelere ise yüzdelik 50’si kadar terviç ödemesi yapılacak.
HASTALIKLARDAN ARİ İŞLETME DESTEĞİ 600 LİRA
Hastalıklardan çıplak işletme desteği, maya boğalar dışındaki 6 ay beden yaştaki koca hayvanlar hariç, cümle sığırlar üzere efsanevi sahiplerine 600 teklik ifa gerçekleştirilecek.
Ari sığır başına ifa ünite miktarları 500 başa büyüklüğünde yekpare, 501 esas ve vücut için yüzdelik 50’sine kıymet gelen tutarın ödenmesi suretiyle uygulanacak. Antrparantez Musaddak Benzen Çiftliği Sertifikası’na ehil işletmelerdeki çıplak pres desteği alan bilcümle sığırlar için ilave 100 lira destek verilecek.
Nezaret anahtar sistemlerine mukayyet, dar içre zade ve besi süresini tamamlamış koca sığırlarını (manda karışma) mevzuatına uygun kesimhanelerde kestiren, Bakanlıkça soy ve garip bazında belirlenecek karkas ağırlığı kriterini sağlayan 1-200 baş için (200 kelle karışma) efsanevi başına zaman ve ünite kıymet üzerinden 500 teklik destek ödenecek.
ÇOBAN BAŞIN İSTİHDAMINA 12 BİN LİRA BINDI VERİLECEK
Küçükbaş hayvancılık desteklemelerinde, çoban istihdam desteği, 100 çıban ve beden anaç koyun aksi varlığına eş işletmelere veya çobanlara 12 bin lira namına ödenecek.
Maya koyun-gâvur yetiştiricileri birliklerine uzuv yetiştiricilerin, Vekâlet kayıt sistemlerine mukayyet iri koyun başına 50 lira, bilgili inatçı başına 50 liralık, kart ankara keçisi başına ilave 20 liralık, göçkün yetiştiricilerine bilgili koyun dikbaşlı başına ilave 2 lira destek ödemesi yapılacak.
Bir geçmiş yılın kurnaz koyun-tutturuk desteğini kayran ve destekleme yılında deneyli kucak gâvur sayısını zait işletmelere, bir eski yılın kuzu ve oğlaklarının, sübvansiyon yılında bilgili kucak, gâvur vasfına ulaşanlarına Bakanlıkça belirlenen artış oranını aşmamak kaydıyla hayvan başına 200 lira bindi ödenecek.
İPEK BÖCEĞİ VE TİFTİK YETİŞTİRİCİLERİNE DESTEK
Moher ve Yapak Tarım As Kooperatifleri Birliği’ne (Tiftikbirlik) sadık kooperatiflere, Maya Koyun Muannit Yetiştiricileri Birlikleri’ne veya Bakanlığa kayıtlı yün el işi tesislerine üretici makbuzu karşılığında satan ve Moher Vasıta Sistemi (TKS) Veri Tabanı’na kaydettiren üreticilere cedi tiftiğinin kilogramına 70 teklik, sermaye tiftiğin kilogramına 60 liralık, ikincil tiftiğin kilogramına 25 teklik, sözleşmeli üretim kapsamında üretilen tiftiğe dahi ilave 10 teklik ödeme yapılacak.
İpek böceği yetiştiriciliğinde ücretsiz döl sağlayan Koza Tarım Komutan Kooperatifleri Birliği’ne (Kozabirlik), dağıttığı kutu başına 240 lira, ürettiği gözyaşı ipek böceği kozasını Kozabirlik/kooperatifleri veya neşelilik alanı kozadan flatürle harir çekimi ve el işi olan hükmi şahsiyet vasıflarına topluluk işletmelere satan yetiştiricilere, gözyaşı kozanın kilogramına 160 lira ödeme yapılacak.
BİRLİKLERE ÜYE ÜRETİCİLERE ARILI KOVAN BAŞINA 20 LİRA
Vekillik Arıcılık Vasıta Sistemi’ne mukayyet, kalıp birliği düzeyinde örgütlenmiş müstahsil birlikleri ve/yahut yetiştirici birliklerine unsur üreticilerine bile arılı kovan başına 30, üye olmayanlara 20 teklik, Bakanlıktan istihsal izni almış damızlık ana arı üreticilerinden satın alıp kullandıkları damızlık arı beyi başına 100 teklik destek sunulacak.
Bakanlıkça programlanan telkih uygulamaları sonrasında oluşan atıklar amacıyla efsanevi sahiplerine, büyükbaş efsanevi atıkları üzere bin 400 liralık, küçükbaş hayvan atıkları amacıyla 250 lira atılmış desteği, efsanevi hastalıkları ile savaş çerçevesinde Bakanlıkça belirlenen programlı aşılamalar ve hırızma uygulamaları amacıyla uygulayıcılara büyükbaş hayvan başına 2 liralık, küçükbaş efsanevi başına ise 1,5 lira destek ödemesi yapılacak.
ALABALIK İÇİN KİLOGRAM BAŞINA 1 LİRA BINDI
Su ürünleri desteği çerçevesinde 350 bin kilogram dahil, ala amacıyla kilo başına 1 lira, yeni türlere 3 teklik, tutkun sistem üretime 2 teklik, kilogram üstü alabalık yetiştirilmesine ve sazana 1,5’ar teklik, midye için kilogram başına 50 kuruş destek sağlanacak.
10 bin adede kadar kuluçkalık maya alabalık desteği balık başına 60 liralık, toprak havuzlarda balık yetiştiriciliğine 30 bin kilogram dahil kilogram başına 2 liralık verilecek.
HAYVAN GENETİK KAYNAKLARININ KORUNMASI DESTEĞİ
Hayvan kalıtım bilimi kaynaklarının durumunda korunması ve geliştirilmesi destekleri kapsamında Bakanlıkça makbul projeler için yetiştiricilere, büyükbaş koruması için efsanevi başına 1000 liralık, küçükbaş korumaya efsanevi başına 150 liralık, sığır pedigrili korumaya bin 200 lira, günahsız korumaya kapçık başına 80 liralık, ipek böceği korumaya kilogramda 170 lira, düzeltme programındaki koyun, muannit ve yavrularına umum elinde reform seçkin sürüde hayvan başına 150 lira, taban sürüde 100 lira, halk elinde manda ıslahı (anaç manda), sevir ve sene içinde doğuran deneyli mandaya efsanevi başına 2 bin lira, yıl içinde doğurmayan kurnaz mandaya hayvan başına 1200 liralık, damızlığa kalkmak için seçilen yerel sığır (düve/tosun) efsanevi başına bin 500 liralık, damızlığa ayrılmayan üzere bin 300 lira, damızlık ayvaz materyale (koç-teke) efsanevi başına seçkin sürüde 350 liralık, ayak tabanı sürüde 250 lira destek sağlanacak.
SERTİFİKALI KUMPIR TOHUMU KULLANANA 200 LİRA BINDI
Yurt içi sertifikalı zürriyet tasarruf desteği çerçevesinde dekara aspir amacıyla 10 lira, kanola amacıyla 30 liralık, susam için 8 teklik, arpa, buğday, çavdar, tritikale, yulaf, çeltik için 50 lira, sıska fasulye, yasmık ve yonca için 60 lira, nohut üzere 50 teklik, kumpir üzere 200 liralık, fiğ, yemleme bezelyesi, korunga ve soya fasulyesi için 45 liralık, meydan fıstığı için 34 lira ifa gerçekleştirilecek.
Sertifikalı fide/amut kullanım desteği, şam fıstığı, ceviz, badem, mavi incir ve aronya amacıyla 400 teklik, armut, ayva, elma, kiraz, nektarin, şeftali, erik, sulu zırtlak, mandalina, portakal, sarıerik, ekşi kiraz, zeytin, sair meyve türleri ve muallak (nar ve muz dünya) için 280 teklik, sertifikalı çilek fidesi ile bahçe tesisi amacıyla de dekar başına 400 teklik olacak.
Yurt içinde sertifikalı sulp üreten/ürettiren ve sertifikalandıran, ancak süresince satışını gerçekleştiren, Vekillik eliyle izinli tohumculuk kuruluşu akseptans edilen ÇKS’ye kayıtlı çiftçilere bu sene ürettikleri muhtelif sertifikalı tohumluklarla özgün/temel ve üstü tohumluklara dahi türüne bakarak kilo başına 0,1-5 lira dar içi sertifikalı döl üretim desteği ödemesi yapılacak.
Sertifikalı aşılı ağaç başına 0,5 teklik, aşısız dikme başına ise 0,25 teklik destek sağlanacak.
ÇİFTLİK SAYMANLIK VERGİ AĞINA KAYITLI 6 BİN İŞLETMEYE, İŞLETME DESTEĞİ
Çiftlik Muhasebe Bilgi Zehir Sistemi’nin 81 ilde uygulanmasına devam edilecek ve geçen sene pusat altına alınan 6 bin işletmeye, işletme başına 600 liralık ödenecek.
Tarımsal neşir ve danışmanlık desteği kendisine, Bakanlıkça yetkilendirilerek tarımsal neşir ve müşavirlik hizmeti sunan azade tarım danışmanları ile ziraat odası ve üretici örgütlerinde sunma çok 5 ekincilik danışmanı kalkmak amacıyla istihdam edilen beherglas ekincilik danışmanı amacıyla 72 bin liralık ödenecek. Ödemeler bedel 2 epizot halinde gerçekleştirilecek.
