Cumhur Reisi Recep Tayyip Erdoğan, Astana’de planlı Asya’de İşbirliği ve Çekinmezlik Artırıcı Önlemler Konferansı’nda, “Savaşın suratsız etkilerinin giderilmesi üzere BM ve taraflarla sarfiyat ettiğimiz kısık çabalar, parçalanmamış dünyanın takdirini kazanmıştır. Ukrayna tahılının Karadeniz üzerinden ihracına yönelik İstanbul Mutabakatı ve sabık ay gerçekleştirilen esir takası bu yönde kaydedilmiş konkre birer başarıdır. Hedefimiz, sahadaki zorluklara rağmen yakalanan ivmeyi bitmeme ettirerek benzeri an önce cari kanın durmasını sağlamaktır” dedi. Erdoğan, “Bugünkü Astana Zirvesi dahi konferansın, uluslararası teşkilata dönüşümü sürecinin ilan edildiği şahika yerine tarihe geçecektir” diye niteleyerek konuştu.

Reisicumhur Recep Tayyip Erdoğan, Astana’daki Istiklal Sarayı’nda Kazakistan Reisicumhur Kasım Kardeş Tokayev’in eş sahipliğinde planlı Asya’bile İşbirliği ve Yürek Artırıcı Önlemler Konferansı’nın (CICA) 6. Zirvesi Genel Oturumu’na katıldı. CICA6. Zirvesi’ne katılmaktan duyduğu memnuniyeti tabir eden Erdoğan, zirveye sülale sahipliğinden belde Cumhurbaşkanı Kasım Ahi Tokoyev’in şahsında mecmu Kazakları kutlama etti. “Üyeliğe yıpranmamış akseptans edilen Kuveyt’e aramıza yalabık geldiniz diyorum” ifadesini kullanan Erdoğan, Kazakistan’ın önerisi doğrultusunda temelleri atık bu konferansın 30’uncu bünye yıldönümünü tekrar Kazakistan aracılığıyla planlı bu zirvede kutlamanın mutluluğunu yaşadığını belirtti.

Erdoğan, “Zirvemizin ve yapacağımız istişarelerin ülkelerimiz ve eksiksiz adamlık için hayırlara komütatör olmasını diliyorum. 2019’dailan ettiğimiz Baştan Asya Girişimi’mizin asıl hedefi, ana kara ülkeleriyle düet ve bölgesel platformlarda hareket birliğimizin derinleştirilmesidir. Kurucularından olduğumuz konferansın genişlemesine ve kurumsal kapasitenin genişletilmesine başından beri tüvana destek verdik” dedi. Erdoğan, 2010-2014yılları arasındaki Türkiye’nin devir başkanlığı sırasında birlikte aynı doğrultuda debi edildiğini vurgulayarak, “Bugünkü Astana Zirvesi dahi konferansın, arsıulusal teşkilata dönüşümü sürecinin zar edildiği doruk namına tarihe geçecektir” şeklinde konuştu.

“Terörizm, ırkçılık, kafile kabilinden bildik olduğumuz sorunlara abuhava değişikliği, İslam ve yabancı düşmanlığı üzere yenileri ekleniyor”

İnsanlık namına tehlikeli dengelerinin değiştiği, hazırlık zincirlerinde kırılmaların yaşandığı, ekonomiden azık güvenliğine, enerjiden uluslararası ilişkilere sağlam haddinden fazla alanda kilolu imkanlarla karşılaşılan tıpkısı dönemden geçildiğine dikkat çeken Erdoğan, “Yıldırıcılık, ırkçılık, barhana gibi aşina olduğumuz sorunlara abuhava değişikliği, İslam ve ecnebi düşmanlığı üzere yenileri ekleniyor. Ayrımsız elin ilkokul parmağını geçmeyen ülkelerin çıkarlarını gözeten, ancak acun nüfusunun ezen ekseriyetini görmezden gelen mevcut sistemin yapısal sorunları anbean kendisini daha aşkın hissettiriyor. Türkiye olarak tafsilatlı tıpkı süredir ‘Dünya 5’ten büyüktür’ diye bu duruma ilgi çekiyoruz. Global güvenlik mimarisinin elan adaletli, hakkaniyetli, olta kabiliyeti yüksek yıpranmamış bir tatlılıkla şekillendirilmesi gerektiğine inanıyoruz. Dünyanın neresinde olursak olalım, iri insanlık ailesinin üyeleri namına hepimiz aynı kaderi paylaşıyoruz. Salgın sürecinde yaşadıklarımız bu gerçeği bize esasen hatırlatmıştır. Sorunlarımız elbette müşterekse, çözüm yollarını dahi eş akılla bu arada aramalı, beraber bulmalıyız” ifadelerini kullandı.

“Yıldırı örgütlerine arkalama fail oluşumların tek ayrıma gidilmeksizin engellenmesi gerekiyor”

Erdoğan, Türkiye yerine dostların fikirlerine nazik fiyat verirken, deneme ve birikimlerini paylaşmaya de hassaslık gösterdiklerini kaydetti. Konuşma bünyesinde “Eskimemiş Sınamalar ve Tehditler Öncelik Alanının” koordinatörlüğünü bu anlayışla yürüttüklerini tamlayan Erdoğan, “Öte yandan terör örgütleri, terörle savaşım tedbirleri karşısında asimetrik zılgıt unsurlarını ihya çabalarını sürdürüyorlar. FETÖ, DEAŞ, PKK üzere terör örgütleri eylemlerini kombinasyon yanlışlık faaliyetleriyle destekliyorlar. Bu yıldırı örgütlerine müzaheret fail, propaganda, finansman ve öge devşirme faaliyetlerine katılan oluşumların hiçbir ayrıma gidilmeksizin engellenmesi gerekiyor. Bugün akseptans edeceğimiz Konuşma’ın, ‘BM Küresel Terörizmle Savaşım Stratejisinin Uygulanmasına İlişkin Eylem Planı’nı bile bu açıdan mehabetli benzeri üstünlük adına görüyorum” şeklinde konuştu.

“5.6 milyar dolarlık insani yardımla bu alanda dünyada milli gelire göre evvel sıradayız”

Afganistan’da barış ve istikrarın tesisinin, Afganlara karşı insani görevin yanı sıra düzensiz barhana hareketleri ve kalan terör faaliyetlerinin önlenmesi itibarıyla da nazik ehemmiyet taşıdığının altını çizen Erdoğan, Afganistan’ın özlük kaderine infirak edilmemesi, insanca arkalama üzerine arsıulusal camia namına desteğin sürdürülmesi çağrısı yaptı. Erdoğan, “Türkiye namına dış politikamızda evleviyet verdiğimiz insani yardımları, 2021 yılında 122 ülkeye ulaştırdık. Bütün 5.6 milyar dolarlık insani yardımla bu alanda dünyada milli gelire kıyasla önceki sıradayız. 3.7 milyonu arızi dulda altındaki Suriyeliler olmak üzere 4 milyondan fazla yerinden edilmiş kişiye familya sahipliği yapmayı sürdürüyoruz” dedi.

“Savaşın zıt etkilerinin giderilmesi üzere BM ve gayrı taraflarla harcama ettiğimiz alçak çabalar tamam dünyanın takdirini kazanmıştır”

Ukrayna’daki krizin bölgesel ve toptan ölçekteki etkilerinin bütün eliyle yakından hissedildiğini tabir eden Erdoğan, “Adil ayrımsız barışın diplomasi marifetiyle sağlanabileceğini, savaşın kazananı, adil tıpkısı barışın ise kaybedeni olmayacağını hep söylüyorum. Diğer yandan savaşın zıt etkilerinin giderilmesi üzere Mürekkep Milletler ve taraflarla harcama ettiğimiz bunaltıcı çabalar cümle dünyanın takdirini kazanmıştır. Ukrayna tahılının Karadeniz üzerinden ihracına yönelik İstanbul Mutabakatı ve güzeşte ay gerçekleştirilen tutsak takası bu yönde kaydedilmiş konkre birer başarıdır. Hedefimiz, sahadaki zorluklara rağmen yakalanan ivmeyi bitmeme ettirerek benzeri dakika geçmiş akan kanın durmasını sağlamaktır” şeklinde konuştu.

“Asya’yla Avrupa’yı birbirine bağlayan çağdaş İpek Yolu’nun canlandırılmasını destekliyoruz”

Itidalli Asya ülkelerinin mekân coğrafyalarla muvasala bağlantılarının güçlendirilmesinin eş çıkar olduğunu belirten Erdoğan, “Türkiye olarak çokça modlu ulaştırma koridorlarını motivasyon ediyor, Asya’yla Avrupa’yı birbirine bağlayan modern İpek Yolu’nun canlandırılmasını destekliyoruz. Bu bağlamda Sulh Geçişli Şark-Mağrip Mutedil Aralık Girişimimize ve Itidalli Koridorun belkemiği olan Bakü-Tiflis- Kars Demiryoluna nazik önem veriyorum. Arsıulusal bağlantıları eklemek üzere sonuç 15 yılda 100 milyar dolar mesabesinde yüzden aşkın balaban altyapı projesini hayata geçirdik. Bu sene ayrıca konferansın Tecim ve Yatırımlar Evleviyet Alanı’nın kayırıcı koordinatörlüğünü de üstlendik” ifadelerini kullandı.

“Küresel ısınma, dirim bilimsel çeşitliliğin bulunmayan olması, çölleşme, natürel afat kabil çevre sorunları, yüzyılın sunu önemli sınamaları olarak karşımıza çıkıyor”

Sürdürülebilir enerji konusu ve erke güvenliğinin temininin kamu dünyada yeniden gündemin kayırıcı sıralarına yerleştiğine özen çeken Erdoğan, mahiyet ve güzergah çeşitlendirmesinin enerji politikalarının anne hedeflerinden olduğunu söyledi. Erdoğan, “Bunun yüce tıpkı başka boyutu de esasen hepimizin gündeminde olan akman enerjiye intikal sürecidir. Toptan istinas, dirim bilimsel çeşitliliğin bulunmayan olması, çölleşme, doğal afat üzere çevre sorunları, yüzyılın bildirme önemli sınamaları kendisine karşımıza çıkıyor. Dolayısıyla Atılganlık Artırıcı Önlemler kataloğunun belde boyutunu konferansın arz oylumlu ruh alanlarından biri namına görüyorum” dedi.

Erdoğan, “Eşim Emine Erdoğan’la gelişigüzel Genel Sekreter Sayın Guterres aracılığıyla Ilkgüz ayındaki Konfedere Uluslar Genel Oturmuş vesilesiyle imzalanan küresel atılmış yönetimi konusundaki ‘Niyet Beyanı’ arsıulusal topluluk açısından adeta tıpkısı el haritası niteliği taşımaktadır. Değerli yâran, bugünkü zirvede konferansın arsıulusal bire bir teşkilata dönüşümünün başlatılacak olmasından iri benzeri memnuniyet duyuyorum. Dönüş Başkanı Kazakistan’ı, bu dönüşüm sürecine müteveccih öğün suret ve kararlı yaklaşımı zımnında tebrik kartı ediyorum. Yekpare organ ülkelerin da tahavvül sürecine azami bindi vereceklerinden ikircim duymuyorum” diyerek konuştu. – ASTANA