ÇANAKKALE’nin Biga ilçesindeki ‘Priapos Antik Kenti’ namına üstelik bilinen Pegai Kalesi’nde, kazı bilimsel satıh araştırmaları tamamlandı. Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi (ÇOMÜ) Öğretim Üyesi Doç. Dr. Oğuz Koçyiğit, Pegai Kalesi’ndeki yerleşme yeri açığa çıkmayı bekliyor. Bugün toprak altındaki bir nice bakiye kazıldığı antlaşma aktarılma yüzüne çıkacak. Bölgenin Bizans tarihine, arkeolojisine ait koca bilgiler verecek dedi.
Çanakkale’nin şimal kıyılarında düz düzlük Pegai Kalesi’nde; Ekin ve Turizm Bakanlığı, Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürlüğü’nün izinleri ile ÇOMÜ Öğretim Üyesi Doç. Dr. Oğuz Koçyiğit başkanlığındaki 8 kişilik kol yoluyla 2021’birlikte başlanılan kazı bilimsel yüzey araştırmaları, ekimde tamamlandı. Gündeş saha altı görüntüleme teknikleri ile jeofizik icraat sonucu Pegai Kalesi’ndeki yerleşime ilişkin koca izlere rastlanıldı. Koçyiğit, tayin edilenlerin Bizans kültürüne, yaşamına ve sanatına ait koskocaman buluntular olduğunu söyleyerek Pegai Kalesi’nde birçok koca yapıya erbap olduğunu düşündükleri yerleşiminin zaman amacıyla yer altında olduğunu ancak bunların tıpkısı zaman önce dönüş yüzüne çıkarılması gerektiğini vurguladı.
‘TESPİT ETTİĞİMİZ BULUNTULAR İLGİNÇ’
Kalede 2 almanak yüzey araştırması gerçekleştirdiklerini belirten Doç. Dr. Oğuz Koçyiğit, Çok katılımlı tıpkısı araştırmaydı. Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi’nden kazı bilimi, danışma tarihi, jeofizik ve harita mühendisliği yanı sıra restorasyon bölümlerinden değişik alanlardaki çok sayıda uzmanın ortaklık sağladığı bir düzentileme oldu. 2 yıl süresince gerçekleştirdiğimiz bu çalışmalarda Pegai Kalesi’nin haritalandırılmasından, ayakta kalmayı başaran kalıntıların belgelenmesine ve sonrasında özellikle bu sene içerisinde yaptığımız jeofizik çalışmalarıyla birlikte vadi altında kalan alanların tespitine müteveccih eke sonuçlara ulaştık. Bu sonuçlar çok enteresan. Zira Pegai Kalesi’nde sivil ve kamusal yapılara ilgilendiren olabilecek birtakım kalıntılar olduğu anlaşılıyor. Bunlarla ilişkin çalışmalarımız bitmeme ediyor dedi.
‘SURLAR VE KULELERDEKİ TAHRİBAT GRADO SAFHADA’
Kaybolmaya yüz tutmuş kültürel mirasın, mefret Bizans kalesinin kuşkusuz kurtarılabileceğiyle ilgili çözüm önerileri sunmak amacıyla üstelik çalıştıklarını söyleyen Koçyiğit, şunları kaydetti
Bizim rüçhan amaçlarımızdan biri bile Pegai Kalesi’ndeki tahribatı tevsik etmek ve bu tahribatın önüne tevdi etmek için hal önerileri sunmaktı. Bununla ait kuruntu ve önerilerimizi raporlaştırarak ilgilendiren kurumlara sunduk. Umarız, bu düşünüm ve önerilerimiz dahilinde Pegai Kalesi’nde restorasyon çalışmaları başlayacak ve kapsamlı araştırmalar yapılacaktır. Böylelikle bu cesim kale ile ait daha konkre buluntular, veriler ortaya çıkma. Bunlar arasında mimarlık buluntular başı çekiyor. Bunun haricinde mütenevvi Bizans kültürüne, yaşamına ve sanatına ilişkin buluntuların ve kazı bilimsel kazıların ortaya çıkacağından eminiz. Kısaca 12 metreye benzeyen kuleleriyle ve az çok sağlam mensur edilmiş surlarıyla debdebeli tıpkı Itidalli Asır- Bizans Kalesi. Ancak bu kale maatteessüf rastgele sabık ahit yitip gitmekte. Surlar ve kulelerdeki tahribat merhale safhada. Bu tahribatın nedenleri beyninde iklim ve hava şartlarına sınırlı kendisine engebe, hal kabil doğal etkenler bile var kayırıcı kaynaklı dış etkenler da var. Tığ bunlarla ait şümullü ayrımsız emek gerçekleştirdik. Umarız yer gücük zamanda lüzumlu tedbirler önlemler alınır. Bu balaban, günümüze kadar ulaşmayı başarmış olan Bizans Kalesi, gelecek kuşaklara ulaşmayı başarır.
Yüzey altında arkeofizik yöntemlerle belirleme edilen kalıntıların ortaya çıkarılmasıyla ilgilendiren Pegai Kalesi’nde sistemli ve ilmî arkeolojik himmet gerçekleştirilmesi gerektiğini vurgulayan Koçyiğit, Bununla ilgili bakanlığımızın ilgilendiren kurumlarına raporlarımızı sunduk. Umuyorum mümasil zamanda kazı çalışmalarıyla hem kalenin restorasyonu ve onarımı hem bile kale içerisinde gerçekleştirilecek olan kazılarla ait muktezi planlama yapılacak. Pegai Kalesi’nin bulunduğu alanda, surlardan içeriye girdiğinizde büyük ayrımsız Ölçülü Yüzyıl yerleşimi sizi karşılıyor. Dizgeli ve ilmî kazılar yapılmaya başlandığında Pegai Kalesi ile ait ister kamusal, dini ve askeri gerekse sivil yapılara ilgili koskocaman kalıntıların ortaya çıkacağını biliyoruz dedi.
Pegai Kalesi’ndeki yerleşme yerinin açığa çıkmayı beklediğini dile getiren Doç. Dr. Koçyiğit, Zaman yer altındaki bir nice kalıntı kazıldığı ahit dolaşma yüzüne çıkma. Bölgenin Bizans tarihine, arkeolojisine ilişik yüce bilgiler verecek. Bu kök arkeolojik yerlerin kurtarılması, geleceğe aktarılması heybetli. Bu kabil alanlar bir zamanda nahiye ekonomisine ulama sunan unsurlar. Burada icraat yapılması, korumaya yönelik birtakım çalışmaların gerçekleştirilmesi, tedbirlerin alınması bölgedeki kültürel mirasın değerlendirilmesi hem Karabiga’ya katkı sunacak hem dahi çevrenin başta turizm, terbiye, hars ve sanat açısından gelişmesine koskocaman kazanımlar sunacaktır diyerek konuştu.
