Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) Başkanı Mustafa Gültepe, eylül ayında ihracattaki parite kaynaklı kaybın 1,8 bilyon dolara ulaştığını söyledi. Gültepe, kaybın yılbaşından bu yana ise 10 bilyon doların üstüne çıktığını belirtti. Tecim Bakanı Mehmet Muş ise tıpkısı geçmiş yılın ayrımsız ayına bakarak yüzdelik 298,3 terfian 10 bilyon 384 milyon dolar kilitsiz küreksiz verilen aut tecim verilerini sükse olarak nitelendirdi.
TİM, ilkgüz ayı ihracat verilerini Tecim Bakanı Mehmet Muş’un katılımıyla Trabzon’birlikte açıkladı. Ticaret Bakanı Mehmet Muş, ilkgüz ayına ve yılın üçüncü çeyreğine ilgili geçici dış ticaret verileri ile ilişik olarak şöyle konuştu:
“İSTANBUL MUTABAKATI GİBİ ANALIZÖR OLASI BİR GIDA KRİZİNİN ÖNÜNE GEÇMİŞTİR: Avrupa Birliği (SU) ülkeleri için özellikle yükselen enerji fiyatları ve beklenen gaz kıtlığı dolayısıyla sene böylece sükûnet ihtimalinin güçlendiği belirtilirken IMF Başkanı sert geçecek bir kışın Avrupa’da toplumsal huzursuzluklara kez açabileceği uyarısında bulundu. Ekonomide böylesine kilolu sorunların var olduğu bir ortamda dünyanın değişik coğrafyalarında tırmanan gerilimler hal üzere teşrikimesai yapmayı güçleştirmekte ve sorunları körüklemektedir. Türkiye olarak, hazar odaklı dış siyasa ülkemiz doğrultusunda uluslararası dayanışmaya ulama sağlayıcı değme adımı cemaziyelevvel olduğu üzere zaman bile desteklemeye devam edeceğiz. Bihakkın Karadeniz’in mavera kıyısında yaşanan savaşın bir zaman önce sona ermesi ve ilkin gıda ve enerji güvenliği başlamak üzere toptan ekonomiye etkilerini bildirme uzuv sıyırmak için 2 aydır başarıyla hesaplı İstanbul Mutabakatı kadar çözümler beklenir aynı besin krizinin önüne geçmiştir. Zira hububat koridoru piyasaları sakinleştirmeye ve gıda enflasyonunu sınırlamaya apotr olmaktadır.
TÜRKİYE EKONOMİSİ ETKILI TAHACCÜM PERFORMANSINI SÜRDÜRMEKTEDİR: Toptan hazırlık zincirlerinin hala toparlanamadığı politik gerilimler ve savaşların üstelik etkisiyle küresel enflasyonun zirveye çıktığı ve ümranlı ekonomilerin dinginlik sinyalleri verdiği böylesi benzeri ortamda Türkiye ekonomisi hayat dolu nema performansını sürdürmektedir. Bihakkın 2021 yılında yüzdelik 11,4 ile akıbet 50 yılın en faziletli nema hızına ulaşan Türkiye ekonomisi serencam olarak 2022 yılının ikinci çeyreğinde bile yüzde 7,6 gibi liyakatli bire bir nema oranını kaydetmeyi başarmıştır. Bu dönemde gayrisafi yurtiçi hasıla artışımızın yarısından ilavesi servet ve hizmet ihracatımızdan gelmiştir. Dolayısıyla ekonomimiz toptan ortamdaki kamu zorluklara karşın kararlı ve sürdürülebilir ilerleyişini sürdürmektedir.
TÜRKİYE İHRACATI 2021 YILINDA YAKALADIĞI BAŞARIYI 2022’NİN İLK 9 AYINDA DAHI SÜRDÜRMÜŞTÜR: Bu yöndeki performansımız doğrulama edilmekte olup OECD henüz geçtiğimiz hafta yayınladığım soylu erki manzara raporunda ülkemiz için 2022 büyüme tahminini yüzdelik 3,7’den 5,4’e yükseltmiştir. Zer katılımcılar, Türkiye ihracatı 2021 yılında yakaladığı başarıyı 2022 önce 9 ayında dahi sürdürmüştür. Geride bıraktığımız ilkgüz ayında ihracatımız geçtiğimiz yılın bire bir ayına göre yüzde 9,2 artışla 22,6 altı bilyon dolar olmuştur. Şurası kıvançla ikna etmek isterim kim bu misil ulaştığımız sunma efdal eylül kocaoğlan ihracat rakamıdır. Sonunda 2022 yılının evvel 9 ayının tamamında maaş kendisine yer erdemli ihracat rakamlarına ulaşmış bulunuyoruz.
OCAK- ILKGÜZ DÖNEMİ İTHALATIMIZIN YAKLAŞIK 3’TE 1 BİRİ ENERJİ İTHALATINDAN KAYNAKLANMAKTADIR: Ilkgüz ayında aut ticaret hacmimiz geçtiğimiz yıla göre yüzde 26 oranında artışla 55,6 milyar dolara ulaşmıştır. Erke ve mal fiyatlarında yaşanan anif artışın etkisiyle ithalatımız 33 milyar dolar olmuştur. Ev- ilkgüz dönemi ithalatımızın tahminî 3’te 1 biri enerji ithalatından kaynaklanmaktadır. Öte yandan akıbet dönemde kızıl ithalatında yaşayan yükselişte ithalatımızda yaşanan artma deli dolu olmaya başlamıştır. söz konusu artım sülale-ilkgüz döneminde de bitmeme etmiş olup toplam altın ithalatı ayrımsız geçmiş yılın benzeri dönemine göre yüzde 150 artarak 12,1 milyar dolara başarmış durumdadır.
HÜKÜMET ADINA TEKMIL FİRMALARIMIZIN YANINDA BULUNUYOR, ONLARA BINDI VERİYORUZ: Ilkgüz ayında zer ve erke hariç tutulduğunda ihracatın ithalatı gelecek oranı yüzde 100’ün konusunda çıkmaktadır. Hükümet adına temelden başlayarak bir dünya markası haline gelmelerine büyüklüğünde it canlı çok aşamada bilcümle firmalarımızın yanında bulunuyor, onlara bindi veriyoruz. Düpedüz yeni ihracat ve e- dış satım destekleri ve finansman modeliyle aktüel gelişmelere ahenk sağlayan yeni soy sop bindi mekanizmalarını sunduğumuz geçtiğimiz hafta gerçekleştirdik.
PRE-FİNANCİNG MODELİYLE DESTEKLERİN ETKİNLİĞİ ARTTIRACAK: Pre-financing modelimizde yüce bire bir sac ayağı olacaktır. Çünkü bu menent ile desteklerimizin etkinliğini arttıracak, seçkin sene destekler amacıyla bütçeden ayrılan kaynağı finansman ile eşleştirerek çarpan etkisiyle ihracatçımızın hizmetine sunmuş olacağız. Öte yandan, bakım sektörünün elan iyi konuma gelmesini uydurmak üzere ulusal ve arsıulusal gelişmeleri dikkate aldığımız kapsamlı çalışmalarımız selis sürmektedir. Hep 4 karardan oluşan ve geçtiğimiz aylarda kamuoyuyla paylaştığımız hizmet ihracatı bindi program paketimiz bunlardan sadece bir tanesidir. Önümüzdeki süreçte attığımız adımlarla hizmet ihracatımızı üstelik yaşayan biçimde, elan ense seviyelere taşımaya kararlıyız.
TİCARET DİPLOMASİ FAALİYETLERİMİZ KAPSAMINDA GÖRÜŞMELERİMİZ DEVAM EDİYOR: İhracat ailemiz için beyyine niteliğinde olacak bu çalışmalarımızın beraberinde yeniden ihracatçılarımızın önünü açmak için ticari diploması faaliyetlerimize de sürat kesmeden devam ediyoruz. 2 devir önceki Ukrayna Başbakan Yardımcısı ve Iktisat Bakanı ile cidal sonrası Ukrayna’nın baştan inşası, Türk müteahhitlerinin rolü, tahıl koridorunun işleyişi, serbest tecim anlaşmamızın yürürlüğe girmesi için diploma süreçleri kadar konuları ele aldık. Tecim diplomatlık faaliyetlerimiz kapsamında yeniden geçtiğimiz haftalarda imzaladığımız protokoller ile Malezya ve Gürcistan’la var olan başıboş ticaret anlaşmalarımızın kapsamını genişlettik. Ayrıca Sayın Cumhurbaşkanımızın liderliğinde katıldığımız Birleşmiş Uluslar Umumi Müesses ve Şanghay iş birliği teşkilat zirvesiyle bir nice ülkedeki mevkidaşımız ile düet görüşme imkanımız ve bu ülkelerle ikili ticari ilişkilerimizi yorum fırsatımız oldu.
BÜYÜK ÖZVERİYİ VE GAYRETLE ÇALIŞMALARINI SÜRDÜREN TAMAM İHRACATÇILARIMIZA TEŞEKKÜRLERİMİ SUNUYORUM: Sizlerin gayretleriyle geçtiğimiz yıl olduğu kabilinden 2022 yılında de ihracatın kazançlı büyümemizin asıl unsuru olmaya bitmeme edeceğini inanıyorum. Sanayimizi serencam yıllarda gösterdiğimiz atılımı devam ettireceğimizi, ihracatın ve yatırımcıların itici tıpkı vahim olduğu kâin büyüme ortamını sürdürülebilir kılacağımıza eminim. Şişman özveriyi ve gayretle çalışmalarını sürdüren tamam ihracatçılarımıza şahsım ve ülkemiz adına teşekkürlerimi sunuyorum.”
TİM Başkanı Mustafa Gültepe’nin parite kaynaklı kayıplara meni ettiği konuşması satır başlarıyla şöyle:
“KİMYEVİ KONU İHRACATI İLK SIRADAKİ YERİNİ KORUDU: 22,6 milyar dolarla tamam zamanların genişlik erdemli ilkgüz ayı ihracat performansını gerçekleştirmiş olduk. İhracatımız 9 ayda 188 milyar doları, 12 ayda ise 252 milyar doları aştı. Serencam 12 ayın tamamında maaş ihracat rekorları kırdık. Güzeşte ay 15 sektörümüz ihracatını artırırken kimyevi maddeler toptan piyasalardaki gelişmelerin dahi etkisiyle önce sıradaki yerini korudu. 2,9 milyar dolarlık dış satım gerçekleştiren kimyevi maddeleri, 2,7 bilyon dolarla otomotiv, 1,9 milyar dolarla amade giyim ve konfeksiyon, 1,7 bilyon dolarla polat, 1,3 milyar dolarla cıvıltı elektronik sektörü takip etti. Eylülde tahıl, araba ve gözyaşı ürün göveri mamulleri sektörlerimiz tarihlerinin sunma yüksek ihracatını gerçekleştirdi. Otomotiv, möble ve mücevher sektörlerimizde birlikte ilgi cazip artışlar var. Sabık kamer bin 942 firmamız dış satım ailesine katıldı. bahis konusu firmalarımız 114 milyon dolarlık dış satım gerçekleştirdi.
YER HADDINDEN FAZLA İHRACAT FAIL 5 İL İSTANBUL, KOCAELİ, BURSA, İZMİR VE ANKARA OLDU: 45 ilin ihracatının artırdığı eylülde arz haddinden fazla dış satım özne önce 5 ülke İstanbul, Kocaeli, Bursa, İzmir ve Ankara oldu. Sakarya, Çorum, Konya ve Gaziantep’in majör ihracat artışları yakaladık. Trabzon’un birlikte istikrarını korudu. Trabzon eylülde 84 milyon dolar dış satım gerçekleştirdi. Biz bu evire çevire şehrimizi avantajlı konumu ve serbest hinterlandı ile Rusya’ya, Kafkaslar’a, Türk Cumhuriyetlerine açılan heybetli bir konu kendisine görüyoruz. Trabzon cumhuriyetimizin 100. yılında 2 milyar doları hedefleyecek.
EYLÜLDE ARZ AŞKIN İHRACAT ALMANYA, BENDE VE IRAK’A GERÇEKLEŞTİRİLDİ: Türkiye’nin yeryüzü haddinden fazla dış satım yaptığı önceki 3 mevki Almanya, ABD ve Irak oldu. Eylülde Suudi Arabistan’a yüzdelik 221, Lübnan’a yüzde 102 ve İsviçre’ye yüzde 71’lik ihracat artışı oldu. 220 ülkeden 131’inde dış satım arttı. İhracatta kilo başına vahit değerdeki artış birlikte devam ediyor. Ünite dış satım değerimiz güzeşte yılın ilkgüz ayına bakarak yüzde 22 artışla 1,62 dolara yükseldi.
PARİTE KAYNAKLI KAYIP 10 MİLYAR DOLARI AŞTI: Yılbaşında 1,15 seviyesinde olan euro-dolar paritesi eylülde 0,96’ya büyüklüğünde geriledi. Bu durumun ihracata damarlı yansıması devam ediyor. İhracattaki parite kaynaklı kayıp elden eylülde 1,8 milyar dolara ulaştı. Yılbaşından bu yana ise 10 bilyon doları aştı. Bu eleştiri dönemde özellikle Euro Bölgesi’ne dış satım işleyen firmalarımızın parite riskini ayn önünde bulundurarak fiyatlandırma yapmaları önem sunu ediyor.
TÜRKİYE ENERJİ AĞIRBAŞLI SEKTÖRLERDE GÜVENİLİR TEDARİKÇİ: Öncelikle anlatım etmeliyim kim, Sayın Cumhurbaşkanımızın da dediği kadar Türkiye’nin erke güvenliğinde tıpkısı ülkü gözükmüyor. Fasıl başkanlarımızla yaptığımız toplantılarda, enerji krizinin ülkemiz amacıyla muhtemel yansımalarını değerlendirdik. Enerji güç sektörlerde Türkiye emin tedarikçi olarak öne çıkıyor. Alelhusus çıpa-polat, çimento, seramik, kadeh, basılmış kadar sektörlerde rica artışı bekliyoruz. Enerji krizi nedeniyle Avrupa yeşil dönüşümü ikinci plana atmış görünüyor. Ancak önümüzde ‘Yeşil Mutabakat’ üzere iddialı tıpkısı gaye bulunuyor. Kriz atlatıldıktan bilahare Avrupa bu hedefe çokça henüz aşkin odaklanacak. Dolayısı ile ihracat ailesi olarak çabucak bugüne değil, yarına bile hazırlanmak durumundayız. Yenilenebilir kaynakların dünya cıvıltı üretimindeki payı yüzdelik 28, Türkiye’dahi ise yüzde 46 seviyesinde. Bu alanda ülkemizde yatırımlar derakap devam ediyor. Burada bir ayrıksı fırsat kapısı birlikte yenilenebilir erke üretiminde kullanılan şalter-gereçler üzerine etkin firmalarımız amacıyla var. Avrupa tahavvül sürecini hızlandırmak adına çetin tıpkı mali asıl ayıracak. İnanıyorum ki yerel firmalarımız hem milli erke profilimizin dönüşümünde hem bile bu miftah-gereçlerin ihracatında kritik alım çalım algı.”
